کاهش وزن به علت کم خوابی یکی از مشکلاتی است که افراد زیادی با آن روبرو هستند. به طور کلی، کم‌خوابی به وضعیت نداشتن خواب کافی و باکیفیت اشاره دارد که می‌تواند عملکرد بدن را مختل کند و یکی از پیامدهای آن، کاهش وزن ناخواسته است. کم‌خوابی باعث افزایش سطح کورتیزول (هورمون استرس) می‌شود که می‌تواند سوخت و ساز بدن را تغییر دهد و در ادامه اشتها را کاهش دهد. همچنین، خستگی ناشی از کم‌خوابی ممکن است تمایل به خوردن غذا را کم کند یا باعث بی‌قراری شود که مصرف انرژی بدن را افزایش می‌دهد و در نهایت باعث کاهش وزن شود.برای جلوگیری از کاهش وزن به دلیل کم‌خوابی، لازم است خواب کافی داشته باشید.استرس را مدیریت کنید تا سطح کورتیزول کنترل شود.وعده‌های غذایی منظم و مغذی مصرف کنید.فعالیت بدنی متعادل داشته باشید تا انرژی بدن حفظ شود و به بهبود کیفیت خواب کمک کند.
گاهی اوقات مسائل زندگی بر کیفیت عملکرد بدن تاثیر منفی می‌گذارند. به عنوان مثال شرایط سبب می شوند فرد دچار مشکلاتی از جمله کم خوابی شود. شاید ابتدا این موضع بی اهمیت جلوه کن ولی باید توجه داشت این موضوعات ظاهرا ساده به دلایل بزرگ تری ختم می‌شوند.در این مقاله موضوع کاهش وزن به علت کم خوابی را بررسی می‌کنیم و به دلایل ایجاد آن و راهکار های مقابله با آن می‌پردازیم (اگر به این موضوع علاقه دارید، می توانید مقاله کاهش وزن اصولی را مطالعه کنید).
دلایل کاهش وزن به علت کم خوابی کدام اند؟
کم خوابی به نداشتن خواب کافی و با کیفیت گفته می‌شود که می‌تواند عملکرد بدن را مختل کند.کم خوابی می‌تواند همچنین در برخی موارد باعث کاهش وزن شود این اتفاق به دلایل مختلفی از جمله استرس،تغییر در سطح هورمون ها،کاهش اشتها،افزایش فعالیت فیزیکی و بیداری و تاثیرات غیر مستقیم بر سیستم ایمنی و گوارش بدن می افتد.
- افزایش سطح استرس و کورتیزول: کم‌خوابی مزمن باعث افزایش سطح کورتیزول (هورمون استرس) می‌شود. افزایش این هورمون می‌تواند منجر به کاهش اشتها در برخی افراد شود. برخی افراد در شرایط استرس مزمن تمایل به خوردن کمتری دارند و این باعث کاهش وزن ناخواسته می‌شود.
- تغییر در تنظیم هورمون‌های اشتها: همانطور که قبلاً اشاره شد، کم‌خوابی بر هورمون‌های تنظیم‌کننده اشتها مانند گرلین و لپتین تأثیر می‌گذارد پس می‌توان گفت از دیگر دلایل کاهش وزن به علت کم خوابی هورمون ها هستند. گرلین اشتها را افزایش می‌دهد و لپتین باعث احساس سیری می‌شود. هرچند بیشتر اثرات کم‌خوابی بر افزایش اشتهاست، اما در برخی افراد این اختلالات هورمونی می‌تواند به بی‌اشتهایی یا کاهش میل به غذا منجر شود، که نتیجه آن کاهش وزن است.
- کاهش اشتها و مصرف غذا به دلیل خستگی:خستگی شدید ناشی از کم‌خوابی ممکن است به کاهش میل به غذا خوردن منجر شود. برخی افراد به دلیل احساس خستگی مفرط و بی‌حالی، انگیزه و تمایلی برای آماده‌سازی یا خوردن غذا ندارند. این موضوع می‌تواند منجر به مصرف کالری کمتر و در نتیجه کاهش وزن شود.
- افزایش مصرف انرژی به دلیل بیداری بیشتر: از ساده ترین دلیل کاهش وزن به علت کم خوابی بیداری بیشتر فرد است؛ افرادی که کم‌خواب هستند، ساعات بیشتری از شبانه‌روز بیدار می‌مانند و بدنشان در طول این زمان‌ها ممکن است انرژی بیشتری مصرف کند. این افزایش مصرف انرژی می‌تواند در نهایت به کاهش وزن منجر شود، به خصوص اگر همراه با کاهش دریافت کالری باشد.
- افزایش فعالیت فیزیکی ناخودآگاه: برخی افراد وقتی کم‌خواب هستند، ممکن است دچار بی‌قراری یا افزایش سطح فعالیت فیزیکی شوند، حتی اگر آگاهانه نباشد. این بی‌قراری و حرکات ناخواسته می‌تواند مصرف انرژی را افزایش دهد و باعث کاهش وزن شود.
- کاهش وزن به دلیل مشکلات سلامت ناشی از کم‌خوابی: کم‌خوابی طولانی‌مدت می‌تواند منجر به بروز مشکلات جدی برای سلامت شود، از جمله کاهش وزن ناخواسته. این مشکلات می‌توانند شامل مشکلات گوارشی، سیستم ایمنی ضعیف‌تر، و حتی شرایطی مانند افسردگی یا اضطراب باشند که ممکن است اشتها و تغذیه را تحت تأثیر قرار دهند.
- تأثیر بر سیستم ایمنی و متابولیسم: کم‌خوابی می‌تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند و در نهایت منجر به بروز بیماری‌هایی شود که با کاهش وزن همراه هستند. علاوه بر این، اختلال در متابولیسم می‌تواند منجر به کاهش ذخایر چربی و کاهش وزن غیرطبیعی شود.
- مشکلات روانی و اضطراب: اضطراب و افسردگی از مهم ترین دلایل کاهش وزن به علت کم خوابی هستند ،زیرا این وضعیت می‌توانند به کاهش اشتها منجر شوند و در نتیجه باعث خوردن کمتر و کاهش وزن در برخی افراد شود.
مجله WebMed در این باره می گوید:
Researchers found that when dieters cut back on sleep over a 14-day period, the amount of weight they lost from fat dropped by 55%, even though their calories stayed equal.
محققان دریافتند زمانی که رژیم گیرندگان خواب خود را در یک دوره 14 روزه کاهش دادند، میزان چربی که از دست دادند تا 55 درصد کاهش یافت، حتی اگر کالری آنها برابر بود.
چگونه از کاهش وزن ناشی از کم‌خوابی جلوگیری کنیم؟
راهکار های مقالبه با کاهس وزن به علت کم خوابی به صورت زیر است:
- بهبود کیفیت خواب: تلاش برای خواب کافی و با کیفیت می‌تواند به تنظیم اشتها و سوخت و ساز کمک کند.
- مدیریت استرس: کاهش استرس از طریق فعالیت‌هایی مانند یوگا، مدیتیشن یا مشاوره می‌تواند به حفظ تعادل هورمونی و جلوگیری از کاهش وزن کمک کند.
- تغذیه مناسب: حتی در صورت خستگی، مصرف وعده‌های غذایی کوچک و متعادل می‌تواند به جلوگیری از کاهش وزن ناخواسته کمک کند.
- فعالیت بدنی مناسب: انجام فعالیت بدنی منظم، اما نه بیش از حد، می‌تواند انرژی بدن را حفظ کرده و به تنظیم وزن کمک کند.
| جلوگیری از کاهش وزن ناشی از کم خوابی | |
| تغذیه مناسب | مدیریت استرس |
| فعالیت بدنی مناسب | بهبود کیفیت خواب |
سخن پایانی
در خصوص دلایل کاهش وزن به علت کم خوابی صحبت شد و در ادامه راهکار هایی نیز به شما داده شد. ولی لازم به ذکر است که مشکلات مختلف جسمی در واقع معمولا بازتاب شرایط روحی و روانی شماست .پس با بهبود ذهن و روان خود می‌توانید از بسیاری از این مشکلات دوری کنید.
نویسنده: محمدرضا نساجان
