کم کاری تیروئید ، بیماری که منجر به اضافه وزن می شود!

کم کاری تیروئید یک اختلال شایع است که زمانی رخ می‌دهد که غده تیروئید قادر به تولید مقادیر کافی از هورمون‌های تیروئید T3 و T4 می‌باشد. هورمون‌های تیروئید نقش بسیار مهمی در تنظیم متابولیسم بدن، کنترل دمای بدن، رشد و توسعه، و سلامت قلبی دارند. هنگامی که این هورمون‌ها در سطح پایین قرار می‌گیرند، بدن به کندی عمل می‌کند و عملکردهای مختلف بدن تحت تأثیر قرار می‌گیرد (اگر به این موارد علاقه دارید، می توانید مقاله نقش هورمون ها در کاهش وزن یا چاقی چیست؟ را مطالعه کنید).

علل کم کاری تیروئید

کم کاری تیروئید می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. یکی از دلایل ابتلا به این کم کاری تیروئید بیماری هاشیموتو است. این بیماری یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به اشتباه به غده تیروئید حمله می‌کند و باعث آسیب به بافت تیروئید و کاهش تولید هورمون‌های تیروئید می‌شود. بیماری هاشیموتو یکی از شایع‌ترین علل کم‌کاری تیروئید است. افرادی که تحت جراحی تیروئید قرار می‌گیرند (برای مثال، در موارد سرطان یا بیماری‌های دیگر تیروئید)، ممکن است قسمتی از غده تیروئید خود را از دست دهند، که می‌تواند منجر به کاهش تولید هورمون‌های تیروئید شود. همچنین، ید یکی از مواد معدنی اساسی برای تولید هورمون‌های تیروئید است. در مناطقی که کمبود ید وجود دارد، افراد ممکن است با کم‌کاری تیروئید مواجه شوند. البته در کشورهای پیشرفته که نمک یددار مصرف می‌شود، این علت کمتر دیده می‌شود. برخی داروها مانند لیتیوم (که برای درمان اختلالات دو قطبی استفاده می‌شود) می توانند به عملکرد غده تیروئید آسیب بزنند. از طرف دیگر بیماری‌هایی مانند گواتر (التهاب غده تیروئید) یا التهاب غده تیروئید به دلیل عفونت‌ها یا اختلالات غدد درون‌ریز می‌توانند باعث کم کاری تیروئید شوند. مجله Medline Plus در مورد این بیماری می گوید:

Hypothyroidism, or underactive thyroid, happens when your thyroid gland doesn’t make enough thyroid hormones to meet your body’s needs

کم کاری تیروئید زمانی اتفاق می افتد که غده تیروئید نمی تواند هورمون تیروئید کافی برای پاسخگویی به نیازهای بدن تولید کند.

علائم کم کاری تیروئید

کم‌کاری تیروئید می‌تواند علائم مختلفی ایجاد کند که ممکن است به تدریج و در طول زمان بروز کنند. این علائم می‌توانند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند و ممکن است در ابتدا به‌طور ملایم باشند. برخی از رایج‌ترین علائم کم کاری تیروئید عبارتند از:

• خستگی و بی‌حالی: یکی از شایع‌ترین علائم این بیماری احساس خستگی مفرط و ناتوانی در انجام کارهای روزانه است. این احساس ممکن است حتی بعد از خواب کافی نیز ادامه یابد.
• افزایش وزن: کاهش متابولیسم بدن به‌دلیل کمبود هورمون‌های تیروئید می‌تواند منجر به افزایش وزن ناخواسته، حتی در صورت عدم تغییر در رژیم غذایی یا سطح فعالیت بدنی شود.
• افزایش حساسیت به سرما: افراد مبتلا به کم کاری تیروئید ممکن است بیشتر از دیگران احساس سرما کنند. این به دلیل کاهش فعالیت متابولیک و تولید حرارت بدن است.
• یبوست: کم کاری تیروئید می‌تواند عملکرد روده‌ها را کند کرده و باعث یبوست شود.
• خشک و شکننده پوست: کمبود هورمون‌های تیروئید می‌تواند به کاهش تولید چربی طبیعی پوست منجر شود، که باعث خشکی، پوسته‌پوسته شدن، و خارش پوست می‌شود.
• رشد ضعیف مو و ناخن: موها ممکن است نازک‌تر و شکننده‌تر شوند و ممکن است حتی ریزش مو نیز رخ دهد. ناخن‌ها نیز ممکن است شکننده و کند رشد کنند.
• افسردگی و اضطراب: این بیماری می‌تواند به تغییرات در خلق‌وخوی و ایجاد احساس افسردگی، اضطراب یا غمگینی منجر شود.
• ضعف عضلانی و درد مفاصل: این بیماری می تواند باعث کاهش قدرت عضلانی و درد در مفاصل و عضلات شود.

روش تشخیص این بیماری چیست؟

برای تشخیص کم کاری تیروئید، پزشکان معمولا آزمایش خون انجام می‌دهند تا سطح هورمون‌های تیروئید را اندازه‌گیری کنند. در حالت طبیعی، هنگامی که غده تیروئید کم‌کار است، سطح TSH افزایش می‌یابد و سطح هورمون‌های تیروئید کاهش می یابد. این آزمایشات به پزشک کمک می‌کند تا تشخیص صحیحی از وضعیت تیروئید بیمار داشته باشد.

درمان کم کاری تیروئید

درمان کم کاری تیروئید معمولاً شامل مصرف داروهای هورمونی تیروئید است که برای جایگزینی هورمون‌های طبیعی تیروئید عمل می‌کنند. رایج‌ترین داروهای مورد استفاده شامل لووتیروکسین هستند که به طور مصنوعی شبیه به هورمون تیروئید تی4 است. این دارو به‌طور معمول به‌صورت روزانه مصرف می‌شود و دوز آن معمولاً توسط پزشک تنظیم می‌شود. پزشک ممکن است پس از شروع درمان، برای اطمینان از تأثیرگذاری دارو و تنظیم دقیق دوز آن، آزمایش‌های خون را به‌طور منظم انجام دهد. در برخی موارد، درمان ممکن است شامل تغییر در دوز دارو یا اضافه کردن داروهای مکمل باشد.

سخن پایانی

کم‌کاری تیروئید یک اختلال شایع است که می‌تواند تأثیرات زیادی بر روی سلامت و کیفیت زندگی فرد داشته باشد. این بیماری معمولاً به راحتی با داروهای هورمونی قابل درمان است، اما تشخیص و درمان زودهنگام بسیار مهم است تا از بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری شود. برای مدیریت بهتر این وضعیت، رعایت رژیم غذایی مناسب، انجام فعالیت بدنی و پیگیری درمان پزشکی توصیه می‌شود.