کمکاری تیروئید یکی از مشکلات شایع غدد درونریز است که باعث کاهش سرعت متابولیسم بدن میشود و اغلب منجر به افزایش وزن ناخواسته میشود. به همین دلیل، داشتن یک رژیم برای تیروئید کم کار با کاهش وزن تدریجی بسیار مهم است تا بدون آسیب رساندن به سلامت، وزن به آرامی و کنترل شده کاهش یابد.
در این مقاله به بررسی کامل علل افزایش وزن در کمکاری تیروئید، اصول تغذیه مناسب و ارائه برنامه غذایی پیشنهادی برای کاهش وزن تدریجی در این بیماران میپردازیم.
تیروئید کم کار و تأثیر آن بر وزن
تیروئید غدهای کوچک در گردن است که هورمونهایی ترشح میکند که نقش مهمی در تنظیم سوخت و ساز و انرژی بدن دارد. وقتی تیروئید به اندازه کافی هورمون تولید نکند، سرعت متابولیسم کاهش مییابد و بدن انرژی کمتری مصرف میکند. این باعث تجمع چربی و افزایش وزن میشود.
بنابراین، رژیم برای تیروئید کم کار با کاهش وزن تدریجی باید طوری طراحی شود که علاوه بر کاهش کالری مصرفی، مواد مغذی لازم برای حمایت از عملکرد تیروئید و سلامت عمومی بدن را تأمین کند (اگر به این موارد علاقه دارید، می توانید مقاله تجربه لاغری را مطالعه کنید).
اصول کلی رژیم برای تیروئید کم کار با کاهش وزن تدریجی
در ادامه تلاش می کنیم اطلاعات بیشتری را در این زمینه در اختیارتان قرار دهیم:
- کاهش کالری دریافتی به صورت کنترلشده کاهش کالری باید به اندازهای باشد که بدن دچار کمبود انرژی نشود و کاهش وزن تدریجی اتفاق بیفتد.
- افزایش مصرف پروتئین با کیفیت پروتئین به حفظ عضلات کمک کرده و سوخت و ساز را افزایش میدهد.
- مصرف سبزیجات و میوههای تازه این مواد حاوی آنتیاکسیدانها و ویتامینهایی هستند که به سلامت تیروئید کمک میکنند.
- انتخاب کربوهیدراتهای پیچیده و با فیبر بالا مانند غلات کامل که به کنترل قند خون و افزایش حس سیری کمک میکنند.
- کاهش مصرف ید و گواتروژنها در صورت عدم تجویز پزشک گواتروژنها موادی هستند که میتوانند عملکرد تیروئید را مختل کنند (مانند کلم، شلغم، سویا) اما اگر تحت نظر پزشک مصرف شوند، مشکلساز نیستند.
- آب کافی و فعالیت بدنی منظم آب به متابولیسم کمک میکند و ورزش سبک تا متوسط همراه با رژیم برای تیروئید کم کار با کاهش وزن تدریجی ضروری است.
مواد غذایی مناسب و غیرمناسب در رژیم برای تیروئید کم کار با کاهش وزن تدریجی
| مواد غذایی مناسب | مواد غذایی باید محدود یا پرهیز شود |
| ماهیهای چرب (سالمون، ماهی تن) | غذاهای فرآوری شده و پرچرب |
| مرغ بدون پوست | کلم بروکلی، گل کلم، کلم سفید (گواتروژنها) |
| سبزیجات تازه و متنوع | سویا و فرآوردههای سویا (در صورت عدم تجویز پزشک) |
| میوههای تازه | قند و شیرینیهای مصنوعی |
| غلات کامل (جو دوسر، برنج قهوهای) | نوشابهها و نوشیدنیهای شیرین |
| حبوبات (لوبیا، عدس) | کافئین |
| تخممرغ | مصرف بیش از حد نمک |
| مغزها و دانهها | الکل |
نمونه برنامه غذایی رژیم برای تیروئید کم کار با کاهش وزن تدریجی
| وعده | نمونه غذایی |
| صبحانه | جو دوسر پخته شده با شیر بادام، تکههای توت فرنگی تازه و گردو + چای سبز |
| میانوعده | یک مشت بادام یا چند تکه سیب |
| ناهار | ماهی سالمون گریل شده + سالاد سبزیجات تازه (کاهو، خیار، گوجه فرنگی) + برنج قهوهای کمکالری |
| عصرانه | ماست کمچرب با مقداری تخم چیا و توت خشک |
| شام | مرغ بدون پوست پخته شده + سبزیجات بخارپز (هویج، کدو) + سالاد کوچک از کاهو و هویج |
نکات مهم در رژیم برای تیروئید کم کار با کاهش وزن تدریجی
در ادامه تلاش می کنیم اطلاعات بیشتری را در این زمینه در اختیارتان قرار دهیم:
- پیروی از برنامه غذایی منظم و خوردن وعدهها در زمانهای مشخص به تنظیم متابولیسم کمک میکند.
- اجتناب از مصرف زیاد کافئین و الکل که میتوانند عملکرد تیروئید را تحت تأثیر قرار دهند.
- مصرف مکملهای ویتامینی مانند ویتامین D و سلنیوم فقط زیر نظر پزشک توصیه میشود.
- کاهش استرس از طریق مدیتیشن و ورزشهای آرامشبخش، چون استرس میتواند هورمونهای تیروئیدی را مختل کند.
- نظارت بر وزن و تغییرات جسمی به صورت منظم جهت تنظیم بهتر رژیم.
تأثیر ورزش در رژیم برای تیروئید کم کار با کاهش وزن تدریجی
ورزش منظم و متناسب، به ویژه تمرینات هوازی مانند پیادهروی سریع، دوچرخهسواری و شنا، علاوه بر کمک به کاهش وزن، سوخت و ساز بدن را بهبود میبخشد و انرژی بیشتری مصرف میکند. همچنین ورزش باعث بهبود روحیه و کاهش علائم افسردگی شایع در افراد مبتلا به کمکاری تیروئید میشود.
عوارض رایج عدم رعایت رژیم برای تیروئید کم کار با کاهش وزن تدریجی
اگر فرد مبتلا به کمکاری تیروئید رژیم مناسبی نداشته باشد و وزن به صورت تدریجی کاهش نیابد، ممکن است دچار مشکلات زیر شود:
- افزایش چاقی و مشکلات مرتبط با آن مانند دیابت و فشار خون بالا
- اختلالات قلبی و عروقی
- کاهش کیفیت زندگی و خستگی مزمن
- اختلالات هورمونی بیشتر و عدم تعادل تیروئیدی
پرسشهای متداول درباره رژیم برای تیروئید کم کار با کاهش وزن تدریجی
- آیا میتوان با این رژیم سریع وزن کم کرد؟
این رژیم برای کاهش وزن سریع طراحی نشده، بلکه کاهش وزن تدریجی و پایدار را هدف دارد که برای افراد با تیروئید کم کار سالمتر است. - آیا باید مکمل ید مصرف کنم؟
مکمل ید تنها تحت نظر پزشک و در صورت کمبود تشخیص داده شده باید مصرف شود. - آیا میتوانم همه سبزیجات را مصرف کنم؟
برخی سبزیجات به دلیل داشتن گواتروژن باید محدود شوند، مگر اینکه پزشک توصیه کند.
نتیجهگیری
داشتن یک رژیم برای تیروئید کم کار با کاهش وزن تدریجی یک راهکار حیاتی برای مدیریت وزن و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به کمکاری تیروئید است. رعایت اصول تغذیهای صحیح، انتخاب مواد غذایی مناسب و پرهیز از مواد مضر میتواند به کاهش وزن کنترل شده و حفظ سلامت تیروئید کمک کند.
همچنین ترکیب رژیم غذایی با ورزش منظم و پیگیری درمان پزشکی، مسیر بهبود را هموارتر خواهد کرد. اگر به دنبال کاهش وزن ایمن و تدریجی هستید و تیروئید کم کار دارید، توصیه میشود این رژیم را با مشورت متخصص تغذیه و پزشک دنبال کنید.